Firmaların dijital dönüşüm yol haritası nasıl olmalıdır hemen öğren. 1990’lı yıllarda internetin kullanılmaya başlanması ile beraber yeni bir kavramla da tanışmış olduk. Dijitalleşme. İnternetle birlikte hayatımıza giren dijitalleşme o yıllarda tam olarak ne olduğu bilinmeyen, herkesin ihtiyatla yaklaştığı kimin ne kadar kullanması gerektiği bilinmeyen kavram şeklinde idi.
O yıllarda dijitalleşmenin daha çok büyük kurumsal firmaları ilgilendirdiği düşünülüyordu. İnternetin kullanımının yaygınlaşması ile beraber firmalar yeni bir kavramla daha tanıştı Dijital Dönüşüm. Dijital dönüşümün herkes farklı tanımını yapmakta. Oysa özünde tek bir tanımı var.
Bu yazımızda işletmelerin Dijital Dönüşüm için neleri yapması gerektiğinden bahsedeceğiz. Ama öncesinde Dijital Dönüşüm Nedir? Onun tanımını yapalım.
Dijital dönüşüm nedir?
Dijital Dönüşüm dünyanın e-ansiklopedisi olarak nitelendirilen Wikipedia sitesinde “Dijital dönüşüm, toplumsal ve sektörel ihtiyaçlara dijital teknolojilerin entegrasyonuyla çözüm üretme ve buna bağlı olarak iş yapış şekillerinin ve kültürün gelişmesi ve değişmesi sürecini tanımlayan bir ifadedir.” Şeklinde tanımlanmakta.
Ama en yalın haliyle dijital dönüşüm insan ihtiyaç ve sorunlarına teknolojik araç gereçler ile çözüm üretilmesidir. Yani bir firmanın, işletmenin vermiş olduğu hizmetleri, iş akış süreçlerini teknolojik araç-gereç vasıtasıyla yapmasıdır.
Ülkemizde faaliyette bulunan bir çok firma dijital dönüşümün gerçekleştirilmesini dijital teknolojik araç-gereçleri satın almak olarak zannediyor. Teknolojik araç-gerecin alınması bu işin küçük bir kısmı belki de en kolay kısmı. Burada asıl olan dijital dönüşümü gerçekleştirecek zihniyete ve bunu gerçekleştirecek insan kaynağına sahip olmaktır.
Bir işletmenin dijital dönüşümü gerçekleştirmesi için öncelikle yetenekli insanlara, verdiği hizmetleri dijital araç-gereçler yardımı ile dijital ortamda yapmayı özümsemiş şirket yapısına ve belki de en önemlisi müşterisini merkeze almanın zorunluluk olduğunu düşünen bir felsefeye ihtiyaç var. Bir işletmenin dijital dönüşümü gerçekleştirmesi için aşağıdaki adımları uygulaması gerekiyor.
- Hedef ve Strateji
- Liderin Kararlılığı
- Nitelikli İnsan
- Çevik Yönetim
- Etkili İzleme
- Teknoloji Platformu
Hedef ve strateji
Dijital dönüşümü gerçekleştirmek isteyen bir işletmenin atacağı ilk adım varmak istediği hedefleri gerçekçi, ölçülebilir olarak belirlemesi, üretim, pazarlama ve satış süreçlerini dijitalleştirmesi gerekir. Eğer bir şirket bütün bu süreçleri hayata geçiremez ise dijital dönüşüm isteği bir temenniden öteye geçemez.
Dijital dönüşüm bir şirkette bir iki yöneticinin kendi birimlerinde hayata geçirip, şirketin diğer birimlerinin eski yöntemlerle iş yaptığı sürece eski tas, eski hamamdan öteye geçemez ve dijital dönüşüm çabası da başarılı olamaz. Dijital dönüşümün başarılı olabilmesi için net bir şekilde belirlenen hedeflerin ve bu hedeflere ulaştıracak yöntemlerin şirketin yöneticileri tarafından anlaşılması ve hayata geçirilmesi gerekir.
Liderin kararlılığı
Bir iş yapma biçimi dijital araç-gereçler ile dijital veya fiziksel ortamda yapılacak şekilde değişmiş ise orada dijital dönüşüm gerçekleşmiş demektir. Her yerde olduğu gibi şirket içerisinde değişime karşı çıkan, engellemeye çalışan, yavaşlatan veya sabote eden illaki olacaktır.
Çünkü her değişim oyunun kurallarını yeniden belirler, sahip olunan roller pozisyonlar yeniden belirlenir tabiri caizse kartlar yeniden dağıtılır. Bir organizasyonda bu değişimlere direnenleri ikna etmek, onları sürece dahil etmek liderin görevidir. Bu anlamda dijital dönüşümün başarısı için liderin kararlı olması ve değişim için oluşan engelleri ortadan kaldırması gerekir. Yani değişim projesinin başarıya ulaşması liderin kararlığı ile doğru orantılıdır.
Nitelikli insan
Dijital dönüşüme inan bir liderin bu amacını gerçekleştirmesi için bu projeye inan istekli personelini bu iş için görevlendirmesi gerekir. Değişim buna istekli olmayan yeteneksiz insanlara bırakılırsa dijital dönüşümün başarısız olacağı kesindir. Yapılan bir araştırmada dijital dönüşümde başarılı olan bütün firmaların ortak özelliği bu değişim projesi için en yetenekli personellerini görevlendirmeleridir.
Çevik yönetim
Dijital Dönüşüm başta olmak üzere bütün değişim projeleri başlangıçta ne kadar iyi planlanırsa plansın, ne kadar yetenekli personel görevlendirilse görevlendirilsin süreç içerisinde bir takım olumsuzluklar, sürpriz durumlar ortaya çıkabiliyor.
Başta şirket lideri olmak üzere tüm yöneticilerin ortaya çıkan bu olumsuz durum için çözüm üretmesi projenin aksamadan devam ettirmesini sağlamaları gerekir. Bu sürpriz durumlarında lider ne kadar hızlı, seri karar verirse dijital dönüşümde o kadar başarılı olur.
Etkili izleme
Dijital dönüşüm de başta büyük şirketler olmak üzere bir çok firmanın başarısız olduğu en önemli konu dönüşüm için planlanan adımların izlenmemesi ve mevcut durumun raporlamasının sıradan bir işmiş gibi görülmesi. Bu tarz projelerde başarıyı getiren en önemli unsur etkili ve hızlı geri bildirimler ve bu bildirimlere göre aksiyon belirlemektir.
Teknoloji platformu
Bu gün orta büyüklükte bir şirket başta olmak üzere büyük şirketler şirketlerinde ortalama 10-15 tane program, yazılım kullanıyor. Bu yazılımların birbirleri ile ortak aynı dili konuşması yani verileri alıp işleyebilmesi çok önemli. Ama şirketlerin en büyük sorunu bu programların aynı dili konuşmaması.
Dijital dönüşümü sağlayan firmaların en önemli özelliği hepsinin bütün hizmetleri için tek bir CRM üzerinden yönetmesidir. Şirketiniz için almış olduğunuz teknolojik araç gerecin aynı amaç için uyumlu bir şekilde çalışması sizin dijital dönüşüm başarınızdaki en önemli kısım olacaktır.
Pandemi sonrası oluşan durumda insanların teknoloji tutum ve davranışları değişmiş, günlük hayatlarında teknolojik araç gereçler daha çok yer etmeye başlamıştır. Bu gelişme karşısında dijital dönüşüm firmalar için artık bir seçenek değil zorunluluk olmuştur. Bu gün bir firma teknolojik olarak var olduğu oranda vardır.
Bütün bu bilgiler ışığında son olarak şunu söylemek isteriz. İşletmeniz için teknolojik araç-gereç almak sizi dijitalleştirmez. Yapmanız gereken işleri, vermeniz gereken bu hizmetleri bu teknolojik araç gereçler ile yapabiliyor musunuz?, işte o zaman dijitalleşmiş olursunuz. İşletmenizde bilgisayar var, internet var ama siz eğer bir mail gönderip alamıyorsanız o bilgisayarın sizin dükkanınızda olması sizi dijitalleştirmez.