E-ticaret yapanların ödemesi gereken vergiler vardır. Devletin bazı hizmetleri yapabilmek ve kamu masraflarını karşılayabilmesi için gelire ihtiyacı vardır. Bu geliri karşılayabilmek içinde gelir elde eden herkesten para alır. Devletin almış olduğu para alma olayına vergi denir. E-ticaret sitesi açan, Pazar yerleri üzerinden satış yapan, İnstagram üzerinden satış yapan herkesin gelirleri nispetinde vergi vermeleri kanuni bir sorumluluktur.
Bu makalemizde e-ticaret yapanların ödemeleri gereken vergiler nelerdir onlardan bahsedeceğiz.
Vergi nedir?
Vergi, devletlerin ekonomilerini canlandırmak, vatandaşlarının yaşam standartlarını yükseltmek için yapacağı çalışmalara kaynak oluşturması amacıyla gelir elde eden her vatandaşından gelirleri nispetinde almış olduğu paraya denir. Vatandaşların devletlerine vergisini ödemesi ülkenin kalkınmasına, toplumsal hayatın refah seviyesinin iyileştirilmesini sağlar.
Devlet tarafından alınan vergi çeşitleri şunlardır;
- Gelir Vergileri
- Harcama Vergileri
- Servet Vergileri
Gelir vergileri ikiye ayrılır. Bunlar;
- Bireysel Gelir Vergisi
- Kurumsal Gelir Vergisi
Harcama vergileri 4’e ayrılır. Bunlar;
- Katma Değer Vergisi (KDV)
- Özel Tüketim Vergisi (ÖTV)
- Banka ve Sigorta İşlem Vergisi (BSMV)
- Damga Vergisi
Servet vergileri de üçe ayrılır. Bunlar:
- Veraset ve İntikal Vergisi
- Emlak Vergisi
- Motorlu Taşıt Vergisi
E-ticaret yapanların ödemesi gereken vergiler nelerdir?
Yapılış şekli ve platformu fark etmeksizin e-ticaret yaparak gelir elde eden herkesin vergisini ödemesi kanuni zorunluluktur. Ödenmemesi halinde bir takım mali ve hukuki cezalar ile karşı kaşıya kalınabilir. E-ticaret sitelerinin ödemesi gereken vergiler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- KDV (Katma Değer Vergisi)
- Geçici Vergi
- Yıllık Gelir Vergisi
- Kurumlar Vergisi
- Damga Vergisi
- Gümrük Vergisi
KDV (katma değer vergisi)
Katma Değer Vergisi (KDV), ticaret yapan bir işletme veya girişimin satmış olduğu mal ve vermiş olduğu hizmetin yaratmış olduğu katma değer üzerinden alınan vergi türüdür. Bu vergi türünün ödenmesi ürün satan veya hizmet veren işletme tarafından ödense de onların ödeyeceği ücret satmış oldukları ürün veya hizmete eklenerek tüketiciden alınır.
Katma Değer Vergisi yani, KDV ile ilgili usul ve esaslar 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu ile belirlenir. E-ticaret yapan bütün işletmelerin sattıkları ürün veya hizmetten kazandıkları gelirden belli oranlarda KDV ödemesi gerekir. İşletmeler ödemeleri gereken KDV miktarı sattıkları ürünün üzerine ekleyerek tüketiciden alınır. E-ticaret sitesi sahipleri KDV adı altında altıkları paraları belli dönemlerde devlete öderler.
Satılan her ürün veya verilen her hizmetin KDV oranı aynı değildir. Bazı ürünlerde bu oran %1, bazı ürünlerde %8 veya %18 olabilir. Ne kadar KDV ödeyeceğinizi muhasebeciniz veya Mali Müşaviriniz size bildirir.
Geçici vergi
Geçici Vergi, ticaret yapan bir işletmenin kazancı üzerinden ödenmesi gereken verginin üçer aylık dönemlere bölünerek parça parça ödendiği vergi türüdür. Bu vergi türü için , Gelir Vergisi veya Kurumlar Vergisi’nden ayrı olarak ödenen bir vergi türü olduğunu söyleyemeyiz.
Geçici Vergi, Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi için ticaret yapan işletmenin yıllık kar ve zarar hesaplamasının tek seferde değil de üç aylık dönemlerde elde edilen verginin kazancının önceden tahsil edilmesi için çıkarılmıştır.
Bir e-ticaret sitesinin ödemiş olduğu Geçici Vergiler, eğer gelir vergi mükellefiyseniz takip eden yılın Mart ayında ödemek zorunda olduğunuz Gelir Vergisi Beyannamesinden, yok Kurumlar Vergisi mükellefiyseniz de takip eden yılın Nisan ayında ödemeniz gereken Kurumlar Vergisi Beyannamesinden düşülür.
Gelir vergisi
Gelir Vergisi, e-ticaret yapanların bir yıl boyunca kazanmış olduğu paralardan belli oranda tahsil ettiği vergi türüdür. Gelir vergisi olarak ödemeniz gereken miktar sabit olmayıp miktarı ve oranı o yıl içerisinde elde edeceğiniz kazanca bağlıdır. Bir çok devlet gelire göre artan oranlı vergi sistemi uygular. Böylece az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınır.
E-ticaret yapan kişi veya işletmeler kazandıkları bireysel kazanç üzerinden gelir vergisi ödemesi gerekiyor. “Acaba ben gelir vergisi ödemeli miyim?” diye ikilemde kalıyorsanız, e-ticaret sitenizden kazanmış olduğunuz paralar herhangi bir vergilendirmeye takılmadan direkt sizin cebinize giriyorsa o zaman siz Gelir Vergisi ödemekle yükümlüsünüz demektir.
Kurumlar vergisi
Kurumlar Vergisi, herhangi bir kurumun bir mali yıl boyunca kazanmış olduğu gelir üzerinden hesaplanıp alınan vergi türüdür. E-ticaret yapmak isteyen herkesin bir şirket sahibi olması gerekir. Eğer e-ticaret siteniz şahıs şirketi ise kurumlar vergisi ödemekle mükellef değilsiniz. Ama şirketiniz Limited Şirket veya Anonim Şirket ise o zaman kazanmış olduğunuz paralardan Kurumlar vergisi ödemekle mükellefsiniz.
Kurumlar vergisi ödemekle mükellef olan e-ticaret siteleri her üç ayda bir, yılda toplam dört kere vergi öderler. Kurumlar Vergisi ödemekle mükellef olan firma ve tüzel kişilikler şunlardır;
- Sermaye Şirketleri (Limited ve Anonim Şirketler)
- Kooperatifler
- İktisadi kamu kuruluşları
- Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler
- İş ortaklıkları
Damga vergisi
Damga Vergisi, gerçek veya Tüzel kuruluşların, kurumların kendi aralarında iletişim kurmak için oluşturdukları resmi belgelerden ve ibraz edilebilen herhangi bir hususu kanıtlayan belgelerden alınan vergiye denir.
Bir sözleşme veya ibraz edilebilir nitelikte olan bir belgeyi imzalayan herkes damga vergisi vermekle mükelleftir. E-ticaret sitesi sahipleri e-ticaret siteleri ile ilgili ibraz edilebilir nitelikteki tüm imzaladıkları belgeler için damga vergisi öderler.
Gümrük vergisi
Gümrük vergisi, yurtdışında üretilip satılmak üzere Türkiye’ye getirilen tüm ürünler için alınan vergi türüdür. Eğer e-ticaret sitenizde yurt dışından getirilen ürünler satıyorsanız veya satacaksanız gümrük vergisi ödemek zorundasınız. Gümrük vergisi ile ilgili usul ve esaslar 458 sayılı Gümrük Kanunu ile belirlenir.
Bir çok ülke Gümrük Vergisi alır. Alınan bu verginin oranları ülkeden ülkeye değişiklik gösterir. Ülkemizde de yapılan Gümrük Anlaşmaları nedeniyle her ülkeden farklı oranlarda Gümrük Vergisi almaktadır.
E-Ticaret vergi muafiyeti var mıdır?
Yeni e-ticarete başlayanların genelde ilk sordukları soru “e-ticarette vergi muafiyeti var mıdır, bende yararlanabilir miyim” sorusu olmaktadır. Eğer evde kendi imkanlarınızla el işleri, hobi işleri ile uğraşıp ürün üretip bunları e-ticaret sitenizden satmak istiyorsanız belli şartları sağlamanız halinde sizde e-ticaret vergi muafiyetinden yaralanabilirsiniz.
Kişilerin evde üretmiş oldukları ürünleri e-ticaret siteleri, Pazar yerleri veya sosyal medya platformları üzerinden satışa çıkardıklarında yıllık asgari ücret tutarı kadar vergi muafiyetinden yararlanılabilir.
E-Ticaret vergi muafiyetinden nasıl yararlanılır?
Vergi muafiyetinden yararlanmak için gerekli şartları taşıyan kişilerin vergi muafiyetinden yaralanabilmeleri için “Vergiden Muaf Esnaf Belgesi” alması gerekmektedir. Vergi Muafiyetinden yararlanmak için gerekli şartları taşıyan kişiler ikamet ettikleri vergi dairesine taleplerini anlatan dilekçe ile başvurduklarında vergiden muaf esnaf belgesini alabilmektedir.
Vergi dairelerinden Vergiden Muaf Esnaf Belgesi alınırken herhangi bir ücret alınmamaktadır. Vergi muafiyeti için alınan bu belgenin geçerlilik süresi 3 yıldır. Alınan belgenin süresi bittiğinde gerekli şartları taşımaya devam ediyorsanız belgeniz yenilenir. 3 yıl geçerliliği olan Vergiden Muaf Esnaf Belgesi şartlarını kaybederseniz, iş bırakırsanız, veya kendi isteğinizle ayrılırsanız ikamet ettiğiniz vergi dairesine başvuru yaparak almış olduğunuz bu belgeyi belgeyi iptal ettirmeniz gerekmektedir.