Sosyal Güvenlik Kurumu nedir sizin için detaylı bir SGK rehber hazırladık. Ticaret yapan, üretim yapan, hizmet veren, e-ticaret yapan herkes yanında mutlaka bir veya birden fazla çalışan bulundurmakta. Çalıştırılan bu kişilerin özlük haklarından dolayı mutlaka SGK ile çalışılmakta.
Çalıştırılan kişilerin ve işveren olarak sizlerin mağdur olmaması için SGK ile olan süreci çok iyi bilmeniz gerekir. Aksi takdirde büyük cezalar ödeyebilirsiniz.
Uzun yıllar herhangi bir iş dalında çalışacak olan kişilerin sigortalı olma zorunluluğu vardır. Sigorta ise işverenler tarafından yapılır. SGK ve SSK kavramı geçmiş dönemlerden günümüze kadar olan süre zarfında çoğu zaman SGK kapsamına dahil kişilerde kafa karışması gibi durumlara sebep olur.
Hem SGK hem de SSK konuları pek çok açıdan birbirleriyle bağlantılı olan konulardır. Fakat bu iki konunun net bir şekilde anlaşılması son derece önemlidir. Bütün bu kavramların açık olarak anlaşılabilmesi adına SGK primi ve SSK primi kavramlarının neleri kapsadığını öğrenmek gerekir.
Aynı zamanda da iki kavramın arasındaki farkların ayrı ayrı öğrenilmesi gerekir. Peki SSK nedir? Bu konuda bilinmesi gerekli olan ayrıntılar nelerdir? İşte detaylar!
SSK nedir?
SSK yani Sosyal Sigortalar Kurumun işçilerin yaşlılık, hastalık ya da kaza gibi nedenlerden dolayı çalışamama durumlarında mağduriyet yaşamamaları amacıyla kurulmuş bir kurumdur. 2006 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından ismi Sosyal Güvenlik Kurumu yani SGK oldu.
SSK olarak bilinen Sosyal Sigortalar Kurumu, 1946 yılında İşçi Sigortaları Kurumu adı altında kurulmuştur. İşçi Sigortaları Kurumu ismi 1964 yılında Sosyal Sigortalar Kurumu şeklinde değiştirilmiştir.
SGK kurumu, işçilerin hastalık, emeklilik, çalışamama gibi durumlarda mağdur olmalarını engellemek amacıyla aldıkları aylık ücretten belli bir miktarda zorunlu kesinti yapılmasını sağlar. Bu kesintiye SSK Primi adı verilir. SSK Primi işveren tarafından aylık düzenli olarak ödenir. Ödenmemesinin para cezası vardır.
SSK Primlerinin yatırılması, takip edilmesi işverenin sorumluluğu olsa da çalışanlarında primlerinin yatıp yapmadığını kontrol etmesi gerekir. Çalışanların SSK Prim ücretleri, çalışanların brüt ücreti esas alınarak hesaplanır. SSK primi ödenen kişilere sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı tanınır.
Bu hak aynı zamanda çalışan kişinin ailesine de tanınır. Prim gün sayısı dolmuş olan kişi emekliliğe de hak kazanır. Kısacası, SSK primi insanların geleceğiyle doğrudan bir şekilde ilgilidir.
SGK sigorta branşları nelerdir?
Sosyal Güvenlik Kurumu, genel olarak SGK şeklinde tabir edilir. 2006 tarihinden itibaren Bağkur, SSK ve Emekli Sandığı tek bir kurum altında birleştirilmiştir. Kamuda ve özel sektörde çalışan tüm kişilerin, sigortalılık, emeklilik gibi işlemleri bu kurum tarafından takip edilir. Tüm ülkede çalışan kişilerin sigorta branşları SGK tarafından belirlenir. Bu sigorta branşları;
- Bir işveren altında çalışanlar 4A
- Esnaflar 4B
- Emekli sandığına bağlı olan kişiler 4C
olmak üzere 3 tanedir. Bir kişi sadece tek bir branş altında sigortalı olabilir.
Tüm sigorta branşlarında devlet tarafından belirlenmiş olan oranlar kapsamında aylık brüt kazançtan düşerek sigorta primi oluşturulur. Gelir seviyesinin artması aylık ödenmesi gereken primin de aynı şekilde artmasına neden olur. Primlerin yüksek tutarlardan ödenmesi, ileride emeklilik durumunda daha yüksek maaş alınmasına katkı sağlar.
SGK hizmet dökümü nedir?
SGK adı altındaki bütün sigorta branşlarında bazı farklılıklar olabilir. Özellikle prim ödeme gün sayısı ya da emeklilik yaşı çoğu zaman farklılık gösterebilir. E-Devlet uygulaması üzerinden emekli olma koşulları ya da primleri gibi detayları takip etmek mümkündür.
SSK hizmet dökümü ise Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı şekilde çalışan kişiler için düzenlenen bir belgedir. Bu belge tüm sigorta branşlarına ait olan prim bilgilerini sınıflar halinde sunar. Bu sayede merak edilen tüm detaylara net bir şekilde ulaşılabilir. İşverenler tarafından yapılan SSK primi ödemelerinin bazı amaçları vardır.
SSK primi, işçilerin emekli olmasının yanı sıra sağlık hizmetlerinden de yararlanabilmeleri için yatırılır. Bu prim ödemelerini ise işverenler yapar. Ancak düzensiz yapılan ödemeler de işçiler mağdur olabilir. Bu nedenle bu primlerin mutlaka her ay düzenli bir şekilde ödenmesi gerekir.
Devlet tarafından bu durum zorunlu tutulur. Aksi takdirde işverenlere bazı yaptırımlar uygulanabilir. Primi düzenli biçimde ödenmiş olan işçiler aileleriyle birlikte sunulan sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler. Aynı zamanda belirtilen koşulları sağlamaları durumunda da emekli olma hakkı kazanırlar.
SGK hizmet dökümü alacak olan kişiler için kimlik numaraları ve şifreleriyle E-Devlet uygulamasına giriş yapıp ilgili alanda sigorta branşlarına yazabilirler. Bu sayede kolayca hizmet dökümü görüntülenebilir.
SSK hizmet dökümünde yer alan bilgiler nelerdir?
- Sigorta kaydındaki ana bilgiler,
- Sigortalı şekildeki işe giriş çıkış tarihleri,
- Sigortalı şekilde çalışılan gün sayısı,
- Sigortalı şekilde çalışılan süreye ait hizmetler,
- Sigortanın hangi zaman dilimlerinde yattığı,
- Hangi ay içinde ne kadar prim yatırıldığı,
- Çalışılan firmaya ait bilgiler.
SGK primi nasıl hesaplanır?
İşverenin ödemesi zorunlu tutulan prim tutarının hesaplanmasında işçilerin aylık brüt ücretinden faydalanılır. SGK prim hesaplamaları için işverenlerin bazı faktörleri göz önünde bulundurmaları gerekir. İşveren teşvikleri, borcu, davası ya da cezası gibi durumlar prim oranında değişiklik olmasına neden olur.
Gelir vergisi hesaplaması
- Brüt ücretin tutarı;
- İşçiye ait işsizlik sigortasının tutarı (%1);
- İşçiye ait SKK yani SGK payı (%14);
- İşçiye ait olan payların toplamı;
- Gelir vergisine ait matrah tutarı;
- Gelir vergisine ait oransal tutar (%15);
- Damga vergisinin tutarı (%7,59);
Kriterlerine göre hesaplanır.
Stopaj beyannamesi hesaplaması
- Gelir vergisinin tutarı;
- Damga vergisinin tutarı;
- AGİ tutarı;
- Ödenecek toplam stopaj tutarı;
Kriterlerine göre hesaplanır.
SSK’lı olarak çalışan bir kişiye ödenecek net tutar ne kadar?
- İşçinin işsizlik sigortası oransal tutarı: (%1);
- İşçinin SSK yani SGK payı oransal tutarı (%14);
- Gelir vergisinin oransal tutarı; (%15):
- Damga vergisinin oransal tutarı; (/‰0,759):
- Kesintilerin toplam tutarı;
- Net ücret;
- AGİ dahil net ücret tutarı; hesaplandıktan sonra ortaya çıkan rakamdır.
SSK emekli maaşı ne kadar?
SSK emekli maaşlarında da dönem dönem düzenlemeler yapılır. Bu düzenlemeler, kişilerin daha ferah bir yaşam süreleri açısından önem arz eder. Asgari ücrette yapılan düzenlemelerle birlikte SSK emekli maaşı rakamlarında da artış meydana gelir. Bu kapsamda yapılan düzenlemeler ise 2000 yılının öncesinde ve 2000 yılının sonrasında emekli olan kişiler adına iki değişik şekilde gerçekleşir. Bu kapsamda;
- 2000 yılının öncesinde hak kazanan kişiler için SSK emekli maaşları233 TL’den 2.420 TL’ye yükselir.
- 2000 yılı sonrasında hak kazanan kişiler için SSK emekli maaşı 1500 tl şeklinde belirlenir.
- SSK emekli maaşının net tutarının hesaplanmasında ödenen prim oranı, çalışılmış gün sayısı, emekli olunacak yıl gibi faktörler etkili olur.
Siz de E-Devlet uygulaması üzerinden prim gününüzü ve tutarınızı inceleyerek, emeklilik döneminde alacağınız ortalama maaş durumunu görebilirsiniz.
